شهرداری ها بر اساس ماموریت خود در حوزه شهری، در حوزه حمل و نقل و ترافیک نقش مهمی دارند که تشکل معاونت و سازمان حمل و نقل در این حوزه نقش خود را ایفا می کند.
رئوس شرح وظایف سازمان حمل و نقل
۱.مدیریت یکپارچه حمل و نقل عمومی مسافر
۲. مدیریت یکپارچه حمل و نقل بار شهری از قبیل شناسایی، سازماندهی ونظارت برسازمانهای حمل ونقل بار، صدور باربرگ و اعمال ضوابط ایمنی و حفاظت بویژه برای بارهای خطرناک و ترافیکی
۳. مدیریت ساخت، توسعه و نگهداری پایانه های مسافری برون شهری
۴. مدیریت ساخت، توسعه، بهره برداری و نگهداری پایانه های مسافری شهری و پایانه ها و مراکز عمده بار(باراندازها)
۵. طراحی، ایجاد و پیاده سازی نظام جامع و یکپارچه اطلاعات مرتبط با حمل ونقل و ترافیک شهری و تحلیل و پایش مستمر آن
۶. مدیریت ایجاد، بهره برداری مرکز کنترل ترافیک شهر
۷. مطالعه و مدیریت طرح های منجر به بهبود تردد شهری، ارتقاایمنی و نظم تردد، توسعه و بهبود سامانه های حمل و نقل همگانی مسافر و بار از قبیل پیاده سازی نظام جامع و پکپارچه اطلاعات و مدیریت سوانح و تخلفات رانندگی،توسعه وساماندهی شبکه معابر و رفع نقاط حادثه خیز،اصلاح هندسی وآرم سازی معابر و تقاطع ها، مدیریت تقاطع ها و نحوه کنترل آنها، سامانه های هوشمند حمل و نقل ترافیک،مدیریت یکپارچه سامانه های حمل نقل و فعالان و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر،توسعه واصلاح خطوط همگانی مسافر و پوشش بهینه آنها،نحوه توزیع ناوگان مسافر درخطوط و در فاصله زمانی اعزام ناوگان و ایجاد محدودیت زمانی و مکانی فعالیت ناوگان بار و پایش میزان اثربخشی طرح ها
۸. مدیریت ایجاد،توسعه،نگهداشت وبهسازی زیرساخت های مورد نیاز و مرتبط با حمل و نقل شهری ، سامانه های حمل و نقل همگانی بار و مسافر و تاسیسات مرتبط با آن از قبیل معابر وتقاطع ها،پیاده روها، روسازی معابر،پیاده رودها، روگذر و زیرگذر،ابنیه (نظیر پل وتونل)،خطوط حمل ونقل همگانی، ناوگان عمومی بار ومسافر، ایستگاه های حمل و نقل همگانی،تجهیزات وعلائم ایمنی، فن آوریهای نوین، سامانه های هوشمند حمل و نقل و ترافیک و تسهیلات ترافیکی با رویکرد تردد ایمن شهروندان وگسترش استفاده از حمل و نقل پاک (پیاده روی،دوچرخه سواری، ناوگان برقی و دو نیرویی و…)
۹.فراهم کردن زیرساخت های لازم،به منظور نظارت وکنترل براجرای قوانین راهنمایی و رانندگی با اولویت استفاده از سامانه های هوشمند حمل ونقل وترافیک
۱۰. مناسب سازی و بهبود سامانه های حمل ونقل عمومی مسافر، معابر، پیاده روها و تسهیلات ترافیکی به منظور تردد ایمن وآسان بویژه جهت افراد سالمند یا کم توان حسی – حرکتی دارای معلولیت
۱۱. بررسی وتصویب طرح های ترافیکی ایمنی کارگاهی و دسترسی مسیر کلیه عملیات عمرانی واقع در معابر شهری
۱۲. بررسی و تصویب مطالعات امکان سنجی و عارضه سنجی ترافیکی برای ساخت و سازهای مهم شهری موضوع ماده ۳۲ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی
۱۳. مطالعه و مدیریت اجرای مکان یابی خطوط اضطرار و جانمایی نقاط امدادرسانی از جمله امداد هوایی
۱۴. مطالعه و مدیریت اجرای طرح جامع ایجاد، توسعه و بهبود پدافند غیرعامل درحمل ونقل ترافیک شهری
۱۵. برنامه ریزی، مطالعه و مدیریت اجرای طرح های مدیریت عرضه و تقاضای سفر و اصلاح الگوی سفر
۱۶. مدیریت توقفگاه های حاشیه ای و مدیریت ساخت، توسعه و بهره برداری از توقفگاه های عمومی و صدور مجوزهای لازم
۱۷. مدیریت تهیه،نصب ونگهداری علائم افقی وعمودی راهنمایی و رانندگی،تابلوهای هدایت مسیر و معرفی معابر و اماکن خدماتی، فرهنگی و تاریخی
۱۸. مدیریت ایجاد و نظارت برمراکز معاینه فنی خودرو و امور ستادهای معاینه فنی
۱۹. بررسی و پیشنهاد نرخ حمل ونقل عمومی مسافر و بار و تعیین شیوه اخذ آن با اولویت استفاده از روشهای نوین
۲۰. صدور،تمدید و لغوپروانه بهره برداری و رتبه بندی شرکت های تعاونی یا خصوصی حمل ونقل عمومی بارو مسافر
۲۱. صدور وتمدید و لغو پروانه بهره برداری واحدهای تجاری، اداری یا صنفی فعال وکارگزاران درحمل و نقل بار
۲۲. صدور و تمدید و لغو پروانه اشتغال رانندگان و راهوران ناوگان حمل و نقل عمومی بار و مسافر
۲۳. صدور، تمدید و لغو پروانه فعالیت برای ناوگان حمل و نقل عمومی بار و مسافر
۲۴. مدیریت اجرای طرح های مرتبط با افزایش سطح مهارت های شغلی و فرهنگ ترافیک رانندگان و سایر فعالان بخش خصوصی و تعاونی حمل ونقل عمومی بار و مسافر
۲۵. استفاده از بخش های تعاونی وخصوصی در ایجاد، توسعه، بهره برداری، نوسازی و مدیریت سامانه های حمل ونقل عمومی بار و مسافر واجرای طرح های منجر به بهبود عبور و مرور شهری ازطریق طرح های سرمایه گذاری و مشارکتی،خرید خدمت و واگذاری بهره برداری تمام یا بخشی از امور مرتبط
۲۶. مدیریت اجرای طرح های منجر به کاهش آلاینده های زیست محیطی ناشی از حمل ونقل و ترافیک شهری ومصرف انرژی
۲۷. افزایش آگاهی و ارتقاء رفتار و فرهنگ عمومی در زمینه حقوق و تکالیف شهروندی درحمل و نقل و ترافیک شهری
۲۸. اطلاع رسانی بهنگام و مستمر وضعیت ترافیکی شهر به شهروندان
۲۹. بررسی و پیشنهاد انواع عوارض مرتبط با حمل ونقل و ترافیک شهری ازقبیل عوارض محدوده زمانی ومکانی تردد، محدوده کم انتشار آلاینده ها(L.E.Z )،آلایندگی خودروها، مصرف سوخت ومیزان پیمایش خودروها وتعیین شیوه اخذ و هزینه کرد آنها با اولویت استفاده از روشهای نوین
۳۰. مطالعه ومدیریت اجرای طرح جامع ایجاد،توسعه و بهبود پدافند غیرعامل در حمل و نقل و ترافیک شهری
۳۱. استفاده ازشیوه های تامین منابع مالی نوین از قبیل فاینانس،یوزانس،خطوط اعتباری، وام های بین المللی، وامهای غیرقرضی(سرمایه گذاری مستقیم داخلی وخارجی)،اوراق مشارکت، صکوک اسلامی با رعایت قوانین ومقررات مربوط برای توسعه فعالیت های سازمان